Dni Owada - logo
plik svg - godło

Największy motyl na świecie

30.05.2023
Dni owada - motyl niebieski

Motyl nocny.. czy motyl dzienny..

Motyle uchodzą za bodajże najpiękniejsze owady na świecie. Ich kolorowe skrzydła zachwycają wszystkich, którzy mają okazję je podziwiać. Szczególnie podczas lotu, motyle roztaczają niesamowitą aurę, która dosłownie hipnotyzuje obserwatorów. 

Pierwszą ciekawostką dotyczącą motyli jest na przykład fakt, że widzą one zaledwie… 3 kolory! Tak, motyle postrzegają świat w zaledwie trzech barwach - czerwonym, żółtym i zielonym.

Na całym świecie żyje aż 150 tysięcy (!) gatunków motyli, z czego ponad 3000 z nich znajdziemy na terenie naszego kraju. Choć przepiękne, motyle z reguły nie żyją zbyt długo. Długość życia motyli waha się od zaledwie kilku dni, do nawet półtora roku. Średnio zaś, motyle żyją około 6 tygodni. W czasie całego swojego życia motyle przebywają nierzadko ogromne odległości. Najbardziej pracowite z nich mogą przelecieć dziennie po 130 kilometrów, a w trakcie całego dorosłego życia - aż 4000 kilometrów. Przemierzają te odległości z różną prędkością, natomiast najszybsze z nich podróżują w tempie… aż 50 kilometrów na godzinę! Ich wielkość zaś to najczęściej kilka centymetrów, choć najmniejsze gatunki mierzą zaledwie 3 milimetry. Największe zaś - nawet ponad 30 centymetrów.

Aby żyć i odpowiednio funkcjonować, motyle potrzebują odpowiednich do tego warunków. Aby swobodnie latać, muszą kumulować ciepło z otoczenia - co zapewnia wyłącznie wysoka temperatura.

Ogromna ilość gatunków motyli posiada niespotykane wręcz umiejętności. Niektóre z nich potrafią latać z prędkością nawet 50 kilometrów na godzinę. Inne zaś, potrafią przebywać ogromne dystanse zarówno w perspektywie jednego dnia, jak i całego życia. Wreszcie, niektóre motyle posiadają idealne zdolności do kamuflażu, co ułatwia im przeżycie w dżungli i unikanie drapieżników, które mogłyby stanowić ewentualne zagrożenie. Przykładowo, Morpo Peleides, posiada błękitne skrzydła z zewnątrz, a brązowe… wewnątrz. Dzięki temu, podczas lotu wydaje się, jakby motyl ten pojawiał się i znikał! Są też gatunki posiadające skrzydła w kształcie i kolorze liści drzew - dzięki temu, stają się nieuchwytne dla drapieżników. Wreszcie, niektóre gatunki wydają z siebie niezidentyfikowane dźwięki, które do dnia dzisiejszego, mimo licznych badań naukowców, nie zostały rozszyfrowane.

Inne z gatunków są dymorficzne płciowo - czyli samiec różni się umaszczeniem od samicy. Kolejne, stosują kąpiele błotne w celu zdobycia niezbędnych do życia cennych minerałów. Niektóre z nich są również poligamiczne! Na przykład Papilio Polytes słynie z tego, że samiec tego motyla może posiadać aż… 3 partnerki jednocześnie. Helicionus Sara z kolei zapamiętuje najbardziej optymalne trasy prowadzące do roślin posiadających największą ilość nektaru. Ta niezwykła umiejętność została nazwana „algorytmem podróżującego sprzedawcy”.

 


Największy motyl na świecie to Attacus Atlas, który często nazywany jest również Pawicą Atlas. Pawica atlas ma największą powierzchnię skrzydeł, sięgającą 400 cm2, przy maksymalnej rozpiętości do 30 cm. Ich samice są większe od samców. Po złożeniu jaj, samica ginie - tak samo jak samiec motyla.

Dni owada - Motyl Pawica Atlas

Gatunek ten żyje wyjątkowo krótko, bo zaledwie kilka (maksymalnie 5-6) dni. W tym czasie, motyl ten… w ogóle się nie odżywia, ani nie pije. Genetycznie nie posiada on układu pokarmowego. Skąd zatem Atlas pobiera energię do życia? Otóż, żywi się on wyłącznie tym, co zgromadził w czasie życia larwalnego. Atlasa można spotkać przede wszystkim w południowo-wschodniej Azji, głównie w Chinach i Indonezji.  

  


Motyl białego diabła Thysania agrippina to jeden z największych na świecie motyli nocnych. Ćma ta została opisana przez Pietera Cramera już w 1776 roku. Szara czarownica należy do rodziny sówkowatych i występuje w Ameryce Środkowej i Południowej.

Dni owada - szara czarownicaBy Bernard DUPONT from FRANCE – White Witch (Thysania agrippina), CC BY-SA 2.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=65043082

Motyle tego gatunku są szare z brązowymi i/lub czarnymi plamami. Idealnie pasuje umaszczeniem do koloru pni drzew, na których odpoczywa w ciągu dnia. Rozpiętość skrzydeł motyla białego diabła sięga 30 cm!

 


Motyl królowej Aleksandry Ornithoptera aleksandrae to niewątpliwe rekordzista wśród motyli dziennych pod względem wielkości. To bardzo rzadki gatunek motyla dziennego, który żyje tylko na jednym stanowisku w Papui Nowej Gwinei. Jego nazwa została nadana na cześć królowej Aleksandry z Danii przez Waltera Rothschilda w 1907 roku.

Dni owada - motyl Królowej Aleksandry
By Mark Pellegrini (Raul654) – Own work, CC BY-SA 2.5,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4631231

Samica Ornithoptera aleksandrae jest większa od samca, jej skrzydła są szersze, bardziej zaokrąglone, brązowe z białymi znaczeniami, a rozpiętość skrzydeł sięga 28 cm przy masie ciała do zaledwie 25 gramów.

 


Największy motyl w Europie. Pawica gruszówka Saturnia pyri to kolejny przedstawiciel motyli nocnych w tym zestawieniu. Dymorfizm płciowy tych motyli jest widoczny – samice mają bardziej zaokrąglony brzuch, z kolei samce posiadają anteny o dłuższych włoskach. Motyle mają jednak podobne ubarwienie – na szarobrunatnym tle skrzydeł widać „oczy sów”, które mają odstraszać drapieżniki. Skrzydła mają również jasnobrązową zewnętrzną obwódkę.

Dni owada - pawica gruszkowa

Autorstwa Entomolo – Praca własna, CC BY-SA 3.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=524375

Pawica gruszówka występuje w Europie oraz Azji. Dorosłe motyle żyją tylko przez tydzień, a ich jedynym celem jest wydanie na świat potomstwa. Rozpiętość skrzydeł tego motyla sięga 16 cm.

  


Największym motylem żyjącym w Polsce jest zmierzchnica trupia główka, czyli ćma, której rozpiętość skrzydeł może wynieść nawet 14 cm.

Dni owada - zmierzchnica

Autorstwa Didier Descouens – Praca własna, CC BY-SA 4.0,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=22461212

Ten nocny motyl występuje powszechnie  w Europie, Azji Zachodniej oraz w Afryce. Umaszczenie trupiej główki zlewa się z fakturą kory drzew, na których motyl odpoczywa w ciągu dnia. Ubarwienie skrzydeł przypomina szerszenia, co dodatkowo ma odstraszyć drapieżniki.


Źródła:

https://motylarnia-wladyslawowo.pl/ 
https://zoonews.pl/